Tayilande, izwi ku izina rya “igihugu cy'Ababuda ibihumbi”, ni umuco wa kera ufite imyaka ibihumbi by'amateka y'Ababuda.Budisime yo muri Tayilande mubikorwa birebire byiterambere byatanze iminsi mikuru myinshi, kandi mumyaka myinshi yumurage kugeza ubu, iminsi mikuru yaho ba mukerarugendo b’abanyamahanga nabo barashobora gutumirwa kwitabira, kuza no kumva umwuka wibirori bya Tayilande!
Umunsi Ibihumbi icumi Buda
Umunsi mukuru ufite akamaro mu idini, Umunsi mukuru wa Budha Ibihumbi icumi witwa "Magha Puja Day" muri Tayilande.
Umunsi mukuru gakondo w'Ababuda muri Tayilande uba ku ya 15 Werurwe muri kalendari ya Tayilande buri mwaka, kandi uhindurwa ku ya 15 Mata muri kalendari ya Tayilande niba buri mwaka wa Bestie.
Umugani uvuga ko uwashinze idini ry'Ababuda, Shakyamuni, yakwirakwije iyo nyigisho ku nshuro ya mbere kuri arhat 1250 yaje mu iteraniro mu buryo bwikora ku ya 15 Werurwe muri salle ya Bamboo Forest Garden Hall y'Umwami Magadha, bityo yitwa inteko hamwe na impande enye.
Ababuda bo muri Tayilande bizera cyane Budisime ya Theravada bafata iki giterane nkumunsi washinze Budisime kandi bakacyibuka.
Ibirori bya Songkran
Bikunze kwitwa Iserukiramuco ryo kumena amazi, Tayilande, Laos, agace gakusanyirizwamo amoko ka Dai mu Bushinwa, umunsi mukuru gakondo wa Kamboje.
Ibirori bimara iminsi 3 kandi bikorwa buri mwaka kuva 13-15 Mata muri kalendari ya Geregori.
Ibikorwa by'ingenzi muri ibyo birori birimo abihayimana b'Ababuda bakora ibikorwa byiza, kwiyuhagira, abantu baterana amazi, basenga abasaza, kurekura inyamaswa, no kuririmba no kubyina.
Bavuga ko Songkran yakomotse ku muhango wa Brahmani mu Buhinde, aho abayoboke bagiraga umunsi w’idini buri mwaka koga mu ruzi no koza ibyaha byabo.
Iserukiramuco rya Songkran ryabereye i Chiang Mai, muri Tayilande, rizwi cyane kubera ibirori no kwishima, rikurura ba mukerarugendo benshi bo mu gihugu no mu mahanga buri mwaka.
Sabha
Bikorwa buri mwaka muri 16 Kanama ya kalendari ya Tayilande, Iserukiramuco rizwi kandi nk'umunsi mukuru wo kugumana urugo, Umunsi mukuru w'impeshyi, umunsi mukuru w'imvura, n'ibindi, ni umunsi mukuru gakondo w'Ababuda muri Tayilande, uhereye ku bamonaki ba kera b'Abahinde; n'ababikira mugihe cyimvura yumuco wo kubaho mumahoro.
Bikekwa ko mu mezi atatu kuva ku ya 16 Kanama kugeza ku ya 15 Ugushyingo ya kalendari ya Tayilande, abantu bakunda gukomeretsa udukoko tw’umuceri n’ibimera bagomba kwicara mu rusengero bakiga kandi bakemera amaturo.
Azwi kandi nk'igisibo muri Budisime, ni igihe cy'Ababuda boza ubwenge bwabo, bakusanya agaciro kandi bagahagarika ingeso mbi zose nko kunywa, gukina urusimbi no kwica, bizera ko bizabazanira ubuzima bwabo bwose n'ibyishimo.
Bujiumunsi mukuru
Iserukiramuco rya buji rya Tayilande ni umunsi mukuru ngarukamwaka muri Tayilande.
Abantu bakoresha ibishashara nkibikoresho fatizo byo gushushanya, inkomoko yabyo ikaba ifitanye isano no kwizihiza iminsi mikuru yababuda.
Iserukiramuco rya buji ryerekana abanya Tayilande gukurikiza idini rya Budisime hamwe n’umuco gakondo w’imihango ya Budisti ijyanye n’amavuko ya Buda n’umunsi mukuru w’Ababuda w’igisibo.
Igice cyingenzi mu munsi mukuru w’igisibo cy’Ababuda ni ugutanga buji mu rusengero mu rwego rwo guha icyubahiro Buda, wemeza ko azaha umugisha ubuzima bw’umuterankunga.
Isabukuru y'amavuko
Isabukuru y'amavuko ya Budha Shakyamuni, isabukuru y'amavuko ya Budha, izwi kandi ku isabukuru ya Buda, umunsi mukuru wa Buda woge, n'ibindi, kuri kalendari ngarukamwaka y'ukwezi kwa munani Mata, Shakyamuni Buddha yavutse mu 565 mbere ya Yesu, ni igikomangoma cya kera cya Kapilavastu (ubu ni Nepal).
Umugani wavutse mugihe urutoki rugana mwijuru, urutoki hasi, isi iranyeganyega, Kowloon acira amazi yo kwiyuhagira.
Dukurikije ibyo buri munsi w’amavuko ya Buda, Ababuda bazakora ibikorwa byo kwiyuhagira Buda, ni ukuvuga umunsi wa munani w’ukwezi, bakunze kwitwa umunsi mukuru wo kwiyuhagira Buda, Ababuda bo mu bihugu byose byo ku isi bakunze kwizihiza isabukuru ya Buda mu koga Buda n’abandi inzira.
Ubutunzi butatu Umunsi mukuru wa Buda
Iserukiramuco rya Budha rya Sambo ni rimwe mu minsi mikuru itatu ikomeye y'Ababuda muri Tayilande, buri mwaka ku ya 15 Kanama, ni ukuvuga umunsi ubanziriza umunsi mukuru w'impeshyi yo muri Tayilande, kuri “Asarat Hapuchon Festival”, bisobanura “ituro rya Kanama” risobanura.
Bizwi kandi ku izina rya “Three Treasure Festival” kubera ko uyu munsi ari umunsi Buda yabwirije bwa mbere nyuma yo kumurikirwa, umunsi yari afite umwigishwa wa mbere w'Ababuda, umunsi umumonaki wa mbere yagaragaye ku isi, n'umunsi iyo "ubutunzi butatu" bwumuryango wababuda bwuzuye.
Iserukiramuco rya mbere ry’ubutunzi butatu ntabwo ari ugukora uwo muhango, mu 1961, Sangha yo muri Tayilande yafashe icyemezo cyo guha abizera b’ababuda gukora uwo muhango, kandi inzego za leta zifite ubushake bw’umwami bwo gushyiramo umunsi mukuru w’Ababuda, abizera b’Ababuda muri rusange igihugu, urusengero ruzakora ibirori, nko kubahiriza amabwiriza, kumva sutras, kuririmba sutras, kubwiriza, buji n'ibindi.
Igihe cyo kohereza: Kanama-07-2023
